Vergeten Helden

Op 16 mei hielden burgemeester Bart De Wever, schepen Caroline Bastiaens, schepen Claude Marinower, gouverneur Cathy Berx en districtsvoorzitter van Ekeren Koen Palinckx  in de hoedanigheid van voorzitter van de Raad van Bestuur van het War Heritage Institute, een herdenkingsmoment op de begraafplaats Schoonselhof om het project ‘Onze Vergeten Helden’ in de kijker te zetten. Het War Heritage Institute wil met dit project de Belgische gesneuvelden uit de Eerste Wereldoorlog herdenken van wie de stoffelijke resten werden overgebracht naar de gemeentelijke begraafplaatsen. Doel is alle gerepatrieerde graven te identificeren, te markeren en op gepaste wijze te herdenken. Het project wordt symbolisch gelanceerd in één gemeente per provincie met gerepatrieerde graven.

Gesneuvelden
Het aantal slachtoffers van de Groote Oorlog is immens. Bij benadering 41.000 Belgische militairen sneuvelden voor het vaderland. Hiervan liggen de meesten begraven op een Belgische militaire begraafplaats of op één van de Belgische militaire ereperken. Ongeveer 9000 gesneuvelde militairen werden na de oorlog op vraag van de familie gerepatrieerd naar hun respectievelijke woonplaats.

Voor heel wat getroffen families was het hebben van een graf van hun geliefde  afgestorvene een belangrijk element in het verwerkingsproces. In grotere gemeenten werden de gerepatrieerde graven vaak samengebracht op een gemeentelijk ereperk. In de kleinere gemeenten werden ze meestal begraven tussen de burgergraven. In tegenstelling tot de graven op militaire begraafplaatsen, hebben deze gerepatrieerde graven geen beschermd statuut en in de loop der jaren zijn er al veel verdwenen. 






‘Onze Vergeten Helden’
Het War Heritage Institute (WHI) lanceert het project ‘Onze Vergeten Helden’ om aandacht te vragen voor alle gesneuvelden uit de Eerste Wereldoorlog en alle gerepatrieerde graven te identificeren, te markeren en op gepaste wijze te herdenken. Uit onderzoek blijkt dat er momenteel nog 6000 gerepatrieerde gesneuvelden een graf hebben op gemeentelijke begraafplaatsen over heel het land.
Ten laatste op 11 november 2018 wil het instituut alle bestaande gerepatrieerde graven geïnventariseerd te hebben. Daarvoor organiseren ze een systematische bevraging van gemeenten en erfgoedverenigingen. De 600 afdelingen van de Nationale Strijdersbond van België/Fédération Nationale des Combattants de Belgique werken hieraan actief mee.  
Daarnaast wenst het WHI de graven van deze ‘vergeten’ gesneuvelden van de Eerste Wereldoorlog te erkennen door hun gerepatrieerde graven fysiek te markeren met een uniform bordje, dat aan de gemeenten gratis ter beschikking gesteld wordt. Vandaag kregen gouverneur Cathy Berx, burgemeester Bart De Wever en schepen Caroline Bastiaens uit handen van Koen Palinckx, de voorzitter Raad van van Bestuur van het War Heritage Institute, symbolisch de eerste Antwerpse plaatjes overhandigd. Deze eerste plaatjes werden tijdens een plechtigheid aangebracht op het graf van Felix en Edmond Van der Stucken op de stedelijke begraafplaats Schoonselhof in  Hoboken.

Felix en Edmond Van der Stucken
Felix en Edmond werden geboren in Antwerpen, maar hadden Duitse roots. Felix had zich in 1911 aangemeld als beroepsvrijwilliger en werd bij het uitbreken van de Oorlog  dus gewoon opgeroepen. Hij was bij het 7de Linieregiment, die gekazerneerd waren in Berchem. Bij de val van Antwerpen op 9 oktober 1914 haastte het leger zich naar de kust om zich achter de IJzer terug te trekken. Het eerste Duitse offensief (21-23 oktober 1914) werd door het 7de Linie aanvankelijk afgeslagen maar na 4 dagen hevig artillerievuur  eiste uitputting zijn tol. De Uniebrug werd veroverd door de Duitsers. Op 30 oktober sneuvelde Felix. Zijn lichaam werd nooit teruggevonden.
Edmond meldde zich bij het begin van de oorlog als vrijwilliger en werd naar het 9de Linieregiment gestuurd. Aan de IJzer nam hij deel aan de verdediging van Lombaardsijde. Na  de Slag om de IJzer nam hij deel aan de wacht aan de IJzer.  Op 9 november 1916 werd hij naar het Opleidingscentrum voor hulponderluitenanten gestuurd. Reeds op 3 januari 1917 volgde een aanstelling als adjudant en keerde hij terug naar het 9de Linieregiment. Op 26 juni 1918 volgde dan de aanstelling  tot onderluitenant. Hij was nu volwaardig officier. Net voor het eindoffensief in september 1918 werd hij opgenomen in het militair hospitaal in Calais, waar hij enkele dagen later overleed aan de gevolgen van de Spaanse griep die miljoenen slachtoffers maakte.

Bloemenhulde
Na de onthulling van de herdenkingsplaatjes werden vijf kransen neergelegd op het graf: een van de stad Antwerpen, een van de provincie, een van het leger, een van het WHI en een van Basisschool de Ark. De kinderen hadden ook zelf gedichten geschreven en van elke klas werd er tijdens hun bloemenhulde één voorgelezen. Ik geef ze graag integraal weer.

Pijn
Wanneer ik aan de slachtoffers van de oorlog denk
voel ik dankbaarheid aan alle mensen die ons hebben willen beschermen
en beeld ik mij in dat er angst en pijn overheerste

Wanneer ik aan de slachtoffers van de oorlog denk
vraag ik mij af of ze dit uit eigen wil deden
en zeg ik dankjewel aan de mensen die pijn geleden hebben

Wanneer ik aan de slachtoffers van de oorlog denk
hoop ik dat deze ellende nooit meer gebeurt
Jinne, 12 jaar

Oorlog of vrede
Wanneer ik aan de slachtoffers van de oorlog denk
Voel ik de pijn en ook wel de moed die ze hadden
En beeld ik mij in dat ze dachten aan hun gezin bij de openhaard

Wanneer ik aan de slachtoffers van de oorlog denk
Vraag ik mij af of ze eigenlijk wel nadachten over wat ze deden
En zeg ik rust in vrede

Wanneer ik aan de slachtoffers van de oorlog denk
Hoop ik dat ze nadenken en WO 3 nooit zal uitbreken. Peace out.
Hafsa, 11 jaar

De gevallen mensen
Wanneer ik aan de slachtoffers van de oorlog denk
voel ik dat alle slachtoffers zichzelf hebben opgeofferd
en beeld ik mij in dat ze het goed zouden vinden hoe het nu is

Wanneer ik aan de slachtoffers van de oorlog denk
Vraag ik mij af waarom de oorlog überhaupt bestaat
en zeg ik dat oorlog niet meer mag voorkomen in deze wereld

Wanneer ik aan de slachtoffers van de oorlog denk
Hoop ik  dat er nooit meer zo een massamoord komt zoals in WO I en WO II

Onno, 12 jaar

Herinneren
Een laatste aspect is het herinneren en herdenken. Het is de bedoeling om zo veel mogelijk mensen actief bij dit project te betrekken. Daarom wordt voorgesteld aan individuen, gemeenten, scholen of vaderlandslievende verenigingen om ook symbolisch het peterschap over een graf op te nemen. 

In Antwerpen nemen alvast 3 klassen van Vrije Basisschool De Ark het peterschap over een graf op, wat wil zeggen dat ze erop zullen toezien dat het graf schoongemaakt en onderhouden wordt. Schepen Claude Marinower overhandigde hen het certificaat van peterschap. De stad Antwerpen werkte samen met het Vredescentrum om deze klassen te contacteren.
De plechtigheid werd afgesloten met de Belgische versie van de Last Post.


Reacties

Populaire posts